Risk Analizi ve Acil Durum Eylem Planı

İlk olarak 6331 sayılı iş kanunu gereğince tüm iş yerlerinde Risk Analizi yaptırmak zorunludur. Tehlike sınıfı tebliğine göre az tehlikeli sınıfta yer alan işletmeler de 6 yılda bir, tehlikeli sınıfta yer alan işletmeler için 4 yılda 1, çok tehlikeli sınıfta yer alan işletmeler için ise 2 yılda 1 yenilenmesi zorunludur. Ancak işletmeler de olası bir iş kazası, proje – ekipman değişimi, taşınma gibi özel durumlar da ise derhal Risk Analizi güncellenir. Risk analizi oluşturulurken mutlaka , çalışan temsilcisi, iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi, işveren- işveren vekili, destek elemanı olması zorunludur. Risk analizi hazırlanmadan önce mutlaka “Risk Analizi” ekibine özel eğitim verilmelidir.

İkinci olarak acil durumun tanımını yapacak olursak; işyerinde müdahale, mücadele, ilk yardım veya tahliye gerektiren; yangın, sabotaj ve patlama gibi durumlardır. Acil durum planı ise acil durum anında uygulamaya konması gereken iş ve eylemler bütününe verilen addır. Her firmanın kendine özel acil durum planı olması gerekmektedir. Acil eylem planı işyerlerinin barındırdığı riskler göz önüne alınarak çalışanları hazırlıklı tutmaya yönelik dizi planı, tatbikat ve iş bölümünü içerir. Yaşanılan acil durumlarda insanlar için her bir saniye hazine değerindedir. Bu nedenle herkes bu acil durum anlarında kendi görevlerini bilmeli ve buna yönelik eylemleri gerçekleştirmelidir. Bu sayede kargaşa olmaz ve sistematik bir davranış sergilenmiş olur.

Acil Durum Planı Nasıl Belirlenir?

Acil durum planı genellikle aynı içeriğe sahip olsa da her firma için ayrı ayrı değerlendirilmeli ve oluşturulmalıdır.

1. Acil eylem planı yapılmadan önce işyerine özgü risk değerlendirme analizi ve çözümlemesi yapılmalıdır.
2. İşyerinde olması öngörülen ihtimaller gözlemlenmelidir ve bu olayların doğası tayin edilmelidir.
3. İşyerinde acil durum alarmları meydana getirilmeli, işyeri içi ve dışıyla telefonla bağlantı kurulmalıdır.
4. Acil durumlar için bir kontrol merkezi oluşturulmalıdır.
5. Yerel alan içerisinde ve dışarısında hareket olanakları belirlenmelidir.
6. Oluşacak acil durumların büyüklüğünü ve tipini ifade edebilmek için kod sözcükler belirlenmelidir.
7. Herkese bir iş planı yapılmalıdır.
8. Yapılacak tatbikatlarda alarm sesini herkesin duyup duymadığı kontrol edilmelidir.
9. Otomatik olarak devreye girecek alarm sistemleri oluşturulmalıdır.
10. İtfaiye doğrudan bir hatta bağlanmalıdır.

Acil Durum Planında İşverene Düşen Yükümlülükler Nelerdir?

• Çalışma ortamını, iş ekipmanlarını, kullanılan maddeleri ve çevreyi gözeterek olası acil durumları önceden değerlendirerek, işyerinde iyileştirmeler yapmak ve bu durumları ortadan kaldırmak.
• İşyerinin yapısı, işleri, çalışan sayısı, ekipmanları ve büyüklüğüne bağlı olarak her zaman işyerinde acil durum anları için yeterli donanım sahip bir ekip bulundurmalı ve bu ekibe gerekli araç gereci sağlayarak her an hazır tutmalıdır.
• Acil durum anlarında gereken acil tıbbi yardım, kurtarma e mücadele gibi konularda işyeri dışındaki kuruluşlarla iletişime geçerek gerekli önlemleri almak.
• İşyerinde mevcut olan riskleri gözeterek her yıl acil durum planı hazırlar.

Acil Durum Tatbikatı Ne Kadar Sürede Tekrar Edilmelidir?

Acil durum tatbikatının tekrarlanma süresi işyerinin risk değerlendirmesine bağlı olarak değişmektedir. Çok tehlikeli işyeri sınıfında yılda bir defa, tehlikeli işyeri sınıfında iki yılda bir defa ve az tehlikeli iş yeri sınıfında ise en geç üç yılda bir yapılmalıdır.

Yapılan bu acil durum tatbikatları sonrasında değerlendirmeler yapılmalı ve bu doğrultuda acil durum planı güncellenmelidir. Eğer eksiklikler varsa gerekli önlemler alınmalı ve düzeltmeler yapılmalıdır. Yapılan bu değişiklikleri içeren tatbikat raporu hazırlanmalıdır.

İşyerlerinde meydana gelecek tüm değişiklikler acil durum planı üzerinde doğrudan etkilidir. Bu nedenle işyerinde yapılan değişimlerin büyüklüğüne göre acil durum planı kısmen veya tamamen değiştirilmelidir. Bunun yanı sıra çok tehlikeli işyeri sınıfında iki yılda bir, tehlikeli işyeri sınıfında dört yılda bir ve az tehlikeli işyeri sınıfında altı yılda bir en geç düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.

İşyerlerinde acil durum planı ekibi olarak çalışan bir ekibin olması ve bu ekibin yeterli bilgi, donanıma sahip olması karşılaşılan acil durumlardan en az zarar ile kurtulmayı sağlar. Acil durum planı 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca belirlenir. Kanunda acil durum eylemine karşı tüm bilgiler ve yükümlülükler yer almaktadır.